LEED, çevre dostu ve sürdürülebilir bina tasarımı için dünya çapında kullanılan bir derecelendirme sistemidir. Bu yazıda LEED sertifikası puanlama sistemi nasıl sorusuna genel anlamda cevaplar bulabilir, detayları için diğer makalelerimizi okuyabilirsiniz.
LEED sertifikası alan binalar, enerji verimliliği, su verimliliği, malzeme kullanımı, hava kalitesi ve atık yönetimi gibi konularda önemli ölçüde iyileştirmeler gösterir. LEED sertifikası, bir binanın çevresel performansını ölçmek için bir derelendirme sistemi kullanır ve bu sistem, binanın tasarımı, inşaatı ve işletimi sırasındaki çevresel etkilerini dikkate alır.
LEED Sertifikası Puanlama Sisteminin Temelleri
LEED sistemi, bir binanın çevresel performansını aşağıdaki yedi kategoriye göre değerlendirir:
Konum ve ulaşım: Binanın konumu, ulaşım olanakları ve çevreye etkisi bu kategoride değerlendirilir.
Sürdürülebilir araziler: Binanın arazi kullanımı, erozyon kontrolü ve yağmur suyu yönetimi bu kategoride değerlendirilir.
Su verimliliği: Binanın su kullanımı ve su tasarrufu önlemleri bu kategoride değerlendirilir.
Malzeme ve kaynaklar: Binada kullanılan malzemelerin çevresel etkileri ve geri dönüştürülmüş malzemelerin kullanımı bu kategoride değerlendirilir.
Enerji ve atmosfer: Binanın enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kaynakları ve sera gazı emisyonları bu kategoride değerlendirilir.
İç mekan çevre kalitesi: Binanın iç mekan hava kalitesi, aydınlatma ve akustik özellikleri bu kategoride değerlendirilir.
LEED Yeşil Bina Derecelendirme Sisteminin Önkoşulları
LEED puanlama sisteminde her bir kategori için önkoşullar bulunur. Bu önkoşullar, binanın çevresel performansının temellerini oluşturur. Önkoşulları karşılamayan binalar, LEED sertifikası almaya hak kazanamaz.
LEED Yeşil Bina Derecelendirme Sisteminin Kredileri
LEED puanlama sisteminde her bir kategori için krediler bulunur. Krediler, binaların çevresel performansını iyileştirmek için alınabilecek önlemleri temsil eder. Her bir kredi, belirli bir çevresel etkiyi ölçer ve binaya belirli sayıda puan kazandırır.
LEED Puan Tablosu – LEED Checklist
Yukarıdaki metinde açıklanan LEED sertifikasının puanlama sistemi aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
“LEED Kredisi” olarak adlandırılan puanlara sahip başlıklar, belirlenmiş ana kategoriler altında toplanmıştır. Başlıkların ön koşul ya da puanlara sahip kredi oldukları başlığın hemen sağında verilmiştir. Ayrıca tasarım veya inşaat dönemi çalışmaları oldukları T ve İ kısaltmalarıyla belirtilmiştir.
LEED danışmanı tarafından gerçekleştirilecek ilk değerlendirme toplantısı ile ilgili puanların alınma durumlarına göre tablo doldurulur ve hedef sertifika seviyesi belirlenir. Tüm süreç bu hedef doğrultusunda ilerlerken, hangi çalışmanın yapılması durumunda kaç puan alınabileceği ve çalışmanın zorluk derecesi de yine tabloya işlenebilmektedir.
Yukarıdaki tablo için açıklamalı notlarımız aşağıdaki görselde verilmiştir:
Kategoriler, ön koşullar, alınabilecek puanlar ve sertifika seviyelerini belirleyen toplam puanlar..
LEED Puanlama Sisteminin Seviyeleri
LEED puanlama sistemi, binaların çevresel performansına göre dört seviyede sertifika verir:
- Yalın Sertifika (Certified): 40-49 puan
- Gümüş (Silver): 50-59 puan
- Altın (Gold): 60-79 puan
- Platin (Platinum): 80-110 puan
Bir bina, her bir kategorideki önkoşulları karşılamalı ve puan toplamı yeterliyse bir sertifika almaya hak kazanır. Puanları vermek ile yetkili kuruluş GBCI olup, LEED danışmanı ya da başka bir kuruluşun LEED sertifikasını vermek veya onaylamak gibi bir hizmeti söz konusu olamaz. LEED AP sertifikasına sahip LEED danışmanları ile çalışmanız, sürecin doğru işlemesi açısından önemlidir.
LEED Puanlama Sisteminin Avantajları
LEED sertifikası, bir binanın çevresel performansını kanıtlamak için önemli bir araçtır. LEED sertifikalı binalar, aşağıdaki avantajlara sahiptir:
- Daha düşük enerji ve su faturaları
- Daha sağlıklı iç mekan hava kalitesi
- Daha düşük işletme maliyetleri
- Daha yüksek kiralanabilirlik ve değer
- Daha iyi çevresel imaj
LEED Puanlama Sisteminin Sınırlamaları
LEED puanlama sistemi, binaların çevresel performansını değerlendirmek için kapsamlı bir araçtır. Ancak, bazı sınırlamaları da vardır:
LEED sertifikası, bir puanlama sistemi olduğundan dolayı, sertifikalı bir yapıda binanın tasarımı, inşaatı ve işletimi sırasındaki tüm çevresel etkiler dikkate alınmamış olabilir. Bu eksiklikler, yapının sertifika seviyesine etki eder, ve ne kadar çok çevresel etki dikkate alınmış ise, sertifika seviyesi o kadar yüksek olur.
LEED sertifikası, binanın finansal performansını veya kullanıcı memnuniyetini yansıtmayabilir. Operasyonel süreç, binanın tasarlandığı gibi inşa edilmesi ve kullanılması durumunda tasarımdaki etkiyi gösterebilir. İşletmeden kaynaklı eksiklikler finansal açıdan performansı etkileyebileceği gibi, kullanıcı memnuniyetini de etkileyebilir.
Sonuç
LEED puanlama sistemi, binaların çevresel performansını değerlendirmek için önemli bir araçtır. LEED sertifikalı binalar, enerji ve su verimliliği, malzeme kullanımı, hava kalitesi ve atık yönetimi gibi konularda önemli ölçüde iyileştirmeler gösterir.
